మన చేతి ఐదువేళ్ళు ఒకలా లేనట్టే.. మన చుట్టూ ఉండే సమాజం లో ఏ ఇద్దరు వ్యక్తులు ఒకలా ఉండరు. అయితే.. పరిస్థితులను బట్టి.. అవసరాలను బట్టి.. మన చుట్టూ ఉండేవారు కొన్ని సార్లు మన మాటలను విని అర్ధం చేసుకోవాలని.. ఆచరించాలని కోరుకుంటూ ఉంటాం.. అయితే.. ప్రతి వ్యక్తి తనదైన శైలిలో ఆలోచిస్తాడు కాబట్టి.. పక్కన వారి మాటలను వినాలని కోరుకోడు.. అయితే.. అవతలివారిని మీ మాటలు వినేలా ఎలా చేసుకోవాలో చాణుక్యుడు కొన్ని టిప్స్ చెప్పాడు. అవేంటో ఇప్పుడు చూద్దాం..
కొందరు మూర్ఖులు ఉంటారు. తాము పట్టిన కుందేలుకి మూడే కాళ్ళు అన్నట్లు వీరి వ్యవహార ధోరణి ఉంటుంది. ఇలాంటి వారిని ఎప్పుడు పొగుడుతూ ఉండాలి.. వారు ఏది చేస్తే అది ఫాలో అవ్వాలి. అలా చేస్తూ ఉంటె.. కొంతకాలానికి వారే మీ కంట్రోల్ లోకి వచ్చేస్తారు.
అలాగే.. కొందరేమో కోపిష్టి స్వభావం కలిగి ఉంటారు. వారి పట్ల మర్యాద గా ప్రవర్తించాలి. ప్రశాంతం గా మాట్లాడాలి. ఎల్లపుడు వారి పట్ల కోపం గా ఉంటె.. వీరితో సఖ్యత కుదరడం కష్టం. అందుకే వారిపట్ల మర్యాదగా ప్రవర్తిస్తే.. వారు కొంత కూల్ అయ్యి మీతో ఫ్రెండ్లీ గా ఉంటారు.
అవతలి వారు మీకంటే ఎక్కువ జ్ఞానం కలిగిన వారు అయితే.. టాలెంట్ ఉన్న వారు అయితే.. వారి పట్ల మీరు నిజాయితీ గా ఉండడం ఉత్తమం. అప్పుడు వారికి మీ పట్ల ఆసక్తి కలిగి మీ దారిలోకి నడుస్తారు.
కొందరికి విపరీతమైన ఈగో ఉంటుంది. అలాంటి వారిని వారి అభిప్రాయాలను గౌరవిస్తూ.. మర్యాద ఇవ్వాలి. వారు ఆటోమేటిక్ గా మీ దారిలోకి వచ్చేస్తారు.
అత్యాశ, స్వార్ధం కలిగిన వారు:
వీరికి ఏదైనా లాభం వస్తుందంటే ఏ పని అయినా చేసేస్తారు. కొంత డబ్బు ఇవ్వజూపితే.. వీరే మీ దారిలోకి వచ్చేస్తారు.
పిల్లలని డీల్ చేసే సమయం లో కూడా చాలా జాగ్రత్తగా ఉండాలి. తల్లితండ్రులు అయితే.. వీరిని ప్రేమతో లొంగదీసుకోవాలి. ఐదు సంవత్సరాల వయసు వచ్చేవరకు వీరిని గారాబం గా ప్రేమ గా పెంచాలి. పదేళ్ల లోపు పిల్లలపై అతిగా దురుసు గా ప్రవర్తించడం తగదు. 16 ఏళ్ళు దాటాక వారితో స్నేహం గా మెలగాలి.
ఎలాంటి వ్యక్తులతో ఎలా వ్యవహరించాలి అనే కాదు.. ఏ పరిస్థితిలో ఎలా ఉండాలో కూడా చాణుక్యుడు చెప్పాడు. కష్ట కాలం వచ్చినపుడు ఓర్పు గా ఉండడం మాత్రమే చేయాలట. మీ ఓర్పే మీకు మంచి రోజుల్ని తీసుకొస్తుంది. అలాగే.. ఎవరితోనూ కఠినమైన మాట్లాడడం అన్నివేళలా మంచిది కాదట. ఓ వ్యక్తి సహజ స్వభావం తెలుసుకోవడానికి అతని మాటలు , ప్రవర్తనని కొలమానం గా తీసుకోవాలట.
ఇంకా కొన్ని విషయాలు..
మన నిత్యా జీవన విధానం లో పనికి వచ్చే విషయాలను చాణుక్యుడు చాలానే చెప్పాడు. అవేంటంటే:
- మనకి మర్యాద దక్కని చోట ఒక్క క్షణం కూడా ఉండకూడదట. మనకు డబ్బులు రాని చోట, మనల్ని గౌరవించని వారి వద్ద అస్సలు ఉండకూడదు.
- ధనవంతుల వద్ద ఉంటె ధనం, జ్ఞానవంతుల వద్ద ఉంటె జ్ఞానం లభిస్తాయట.
- ఎవరినైనా పది మంది పొగుడుతూ ఉంటె మీరు కూడా పొగడాలట. అదే మీకు మీరే పొగుడుకోవడం మాత్రం తగదట.
- దురాశ, స్వార్ధం, అత్యాశ వంటి లక్షణాలు కలిగిన వారిని ఎప్పటికి మార్చలేము.
- నదులు, వైద్యులు ఉన్న ప్రాంతాలకు సమీపం లోనే నివసించడం ఉత్తమం.
- గొడవలు లేకుండా, ఆహరం, నీరు ఉన్న ప్రదేశాల్లో ధనం కూడా ఎక్కువ గా నిలుస్తుంది.
- ఏది చేసినా, ఎంత సంపాదించినా మనకు ఉన్న దానిలో తృప్తి గా బతకడం వల్లనే శాంతి లభిస్తుంది.
- ఎప్పుడు విజయం సాధించే వారిని ఆదర్శం గా తీసుకోవడం, వారి కధలను తెలుసుకోవడం వలన మనం కూడా విజయం వైపు నడుస్తాము.
- జీవితం లో వచ్చే ఏ అవకాశాన్ని కాదు అని చెప్పకూడదట. ఏ అవకాశం ఎప్పుడు ఏ మలుపు తీసుకుంటుందో చెప్పలేము కదా.
అలాంటి వాటిల్లో ఒక నమ్మకం.. మూడు రోటీలను ఒకే ప్లేట్లో కలిపి వడ్డించకూడదు. ఈ సంప్రదాయాన్ని చాలా మంది ఏళ్ల తరబడి పాటిస్తున్నారు. అయితే, దీని వెనుక కారణం చాలా మందికి తెలియదు. ఒక ప్లేట్లో 3 రొట్టెలను ఎప్పుడూ పెట్టవద్దు – జ్యోతిషశాస్త్రంలో మూడవ సంఖ్య మంచిది కాదు. మూడవ సంఖ్య ఆరాధన లేదా సాధారణ జీవితానికి దూరంగా ఉంచుతుందని నమ్ముతారు.
అసలు యజ్ఞ యాగములు కనిపించవు. గోవులు విశేషంగా వధింపబడడం, గో మాంసం తినడం లోకంలో మొదలు అవుతుంది. వివాహ వ్యవస్థ నిలబడదు. తల్లిదండ్రులను పట్టించుకునే బిడ్డలు ఉండరు. భార్యభర్తలు ఒకరినొకరు గౌరవించుకోవడం అనేది లోకంలో కనిపించదు. పురుషుల యొక్క ఆయుష్హు 18 ఏళ్లకే పూర్తి అవుతుంది. స్త్రీలు కేశాలు విరబోసుకోవడమే విశేషంగా పరిగణించబడి జడ వేసుకునే సంప్రదాయం విచ్ఛిన్నమవుతుంది. ఆ తరువాత లోకంలో పురుషులు 18 ఏళ్లకే మరణించడం మొదలవుతుంది. 
పురుషుల ఆయుర్థాలు క్షీణించిన సమయంలో “శంభాలా ” అనే గ్రామంలో విష్ణుయేశుడు అనే బ్రాహ్మణుని కడుపున కల్కి అనే పేరుతో మహావిష్ణువు పదవ అవతారంగా వస్తాడు. అది ఎప్పుడంటే కలియుగం చిట్ట చివర్లో కృతయుగానికి మొదలవడానికి మధ్యలో ఆయన జన్మిస్తాడు. కల్కి అవతరించాడు అనేందుకు గుర్తు ఏమిటంటే పాపుల అందరికీ భంగధర జబ్బు వస్తుంది. అంటే ఆసనము నందు పుండ్లు వచ్చి రక్తం కారిపోతుంది. ఆ తరువాత వారికి వారే పురుగుల వలె రాలిపోతారు. 
అప్పుడు ఎక్కడ చూసినా కూడా వ్యాధులు ప్రబలుతాయి. పరమ పుణ్యాత్ములు అయినవారు ఎవరు ఉన్నారో వారు మాత్రమే తమ శరీరాలతో ఉంటారు. కల్కి తెల్లని గుర్రాన్ని ఎక్కి కాషాయ పతాకాన్ని చేతిలో పట్టుకుని అధర్మంతో మిగిలిన బలవంతులై రాజ్యాలు ఆక్రమించినవాళ్ళు, అధికారానికి తగిన అర్హత లేకపోయినా సింహాసనం పై కూర్చుని పాలన చేసే వారందరినీ సంహారిస్తాడు.
ఈ ఏడాది అధిక శ్రావణమాసం జులై 18 నుండి ఆగస్టు 16 వరకు ఉంటుంది. ఇక నిజ శ్రావణం ఆగస్టు 17 నుండి సెప్టెంబర్ 15 వరకు నిజ శ్రావణ మాసం ఉంటుంది. ఇక అధికమాసంను శూన్య మాసం అని కూడా పిలుస్తారు. అధిక మాసంలో ముహూర్తాలు పెట్టి చేసే శుభకార్యాలు కొత్త షాపులను ప్రారంభించడం, గృహ ప్రవేశం, శంకుస్థాపన, భూమి పూజలు, పెళ్ళిళ్ళు, ఉపనయనం, సీమాంతం, వాస్తు పూజల వంటివి చేయకూడదని అంటారు.
ఇక ఈ నెలలో చేయాల్సిన వాటిని తప్పనిసరిగా చేయాలి. అవి ఏమిటంటే పితృకార్యాలు తప్పనిసరిగా చేయాలని పండితులు చెబుతున్నారు. ఆబ్దికం వంటి వాటిని మానకుండా బ్రహ్మణుడికి సమర్పించాల్సినవి చేయాలి. నిజ శ్రావణ మాసంలో సరి అయిన రీతిలో ఆబ్దికంను జరిపించాలి. అధిక మాసం కాబట్టి ఈ నెలలో ఏం చేసిన అధిక ఫలితాన్ని పొందుతారు.
కాబట్టి జపాలు, తపాలు, నిత్యం చేసే పూజలు అధికంగా చేయడం. పారాయణం, తీర్థయాత్రలు, నది స్నానాలు, సముద్ర స్నానాలు వంటి పుణ్యకార్యాలను తప్పనిసరిగా చేసినట్లయితే మామూలు రోజుల కన్నా అధికమైన ఫలితం ఉంటుందని చెబుతారు.నిత్య పూజలు చేసేవారు మానకుండా అధిక మాసంలో కూడా కొనసాగించాలి. వరలక్ష్మి వ్రతం ను తప్పని సరిగా అధికమాసంలో చేసుకోవాలని లేదు. నిజ శ్రావణ మాసంలో వరలక్ష్మి వ్రతం చేసుకుంటే మంచిదని చెబుతున్నారు.
చాంద్రమానంలో ప్రతి నెల అవధిగా అమవాస్యను పరిగణిస్తే, సూర్యమనంలో పౌర్ణమిని నెల అవధిగా తీసుకుంటారు. సౌరమానానికి, చాంద్రమానానికి మధ్య ఏడాదిలో పదకొండు రోజుల తేడా ఏర్పడుతుంది. ఈ తేడా సౌరమానం, చాంద్రమానంలో ప్రతీ 4 ఏళ్లలో 31 రోజులు అవుతుంది. అలా అధిక మాసంగా ఏర్పడును. 32 నెలలకు ఒకసారి ఏర్పడే మాసాన్ని అధిక మాసం అని అంటారు.
అధిక మాసము శ్రీ మహావిష్ణువుకు ప్రత్యేకమైన మాసం. అందుకే అధికమాసానికి పురుషోత్తమ మాసమని కూడా పేరు వచ్చినట్లు చెప్పబడినది. విష్ణుమూర్తి అధిక మాసంలో పురుషోత్తమ పేరుతో ఇంటిఇంటికి తిరుగుతుంటాడు. అందువల్ల ఈ మాసంలో విష్ణుమూర్తిని ఆరాధించాలని, వేరే శుభకార్యాలు చేయకూడదని బ్రహ్మదేవుడు నిషేధించాడు. ఒకవేళ అలా జరుపుకుంటే విష్ణుమూర్తిని పూజించడం మాని సొంతకార్యాలు చేసుకున్న పాపానికి గురై భ్రష్టులవుతారని బ్రహ్మదేవుడు అజ్ఞాపించారని చెబుతారు. 
2023లో జూలై 18 నుండి అధిక మాసం మొదలు అవుతుంది. ఈసారి అధికంగా శ్రావణమాసం రానుంది. సాధారణంగా ఆషాఢం మాసం పూర్తి అవగానే శ్రావణ మాసంలో పూజా కార్యక్రమాలు చేస్తారు. అయితే ఈసారి అసలైన శ్రావణ మాసం 2023 ఆగస్టు 17 నుంచి సెప్టెంబర్ 15 వరకుఅని జ్యోతిష్యు నిపుణులు చెబుతున్నారు.