Featured

భారతదేశం గర్వించదగ్గ మహిళల జాబితా ఉంటే ఖచ్చితంగా ఉండే పేరు సుధా మూర్తి. ఆడదంటే ఇంటికే పరిమితం అవ్వాలి అన్న రోజుల్లో, తనకంటూ ఒక సొంత గుర్తింపుని ఏర్పరచుకొని ఎందరో మహిళలకు ఆదర్శంగా నిలిచారు సుధామూర్తి. తర్వాత ఇన్ఫోసిస్ వ్యవస్థాపకులు అయిన నారాయణమూర్తిని పెళ్లి చేసుకున్నారు. ఇన్ఫోసిస్ అభివృద్ధి చేయడంలో సుధా మూర్తి కూడా ఎంతో సహాయ పడ్డారు. సుధా మూర్తి నారాయణ మూర్తి లది ప్రేమ వివాహం. వారి గురించి కొన్ని ఆసక్తికరమైన విషయాలు ఇవి.

పూణేలో ఒక కామన్ ఫ్రెండ్ ద్వారా సుధా మూర్తి నారాయణ మూర్తి కలుసుకున్నారు. మొదట మంచి స్నేహితులు అయిన వీళ్లు తర్వాత ఒకళ్ళనొకళ్ళు ఇష్టపడ్డారు. సుధా మూర్తి ని పెళ్లి చేసుకునేందుకు నారాయణ మూర్తి సుధా వాళ్ళ నాన్న దగ్గరికి వెళ్లి మాట్లాడారు. అంతా విన్న సుధా వాళ్ళ నాన్న నారాయణ మూర్తి ని ఒక ప్రశ్న అడిగారు “జీవితంలో నువ్వు ఏమి అవ్వాలి అనుకుంటున్నావు?” అని. ఆ ప్రశ్నకు నారాయణమూర్తి ” కమ్యూనిస్టు పార్టీలో చేరి రాజకీయాల్లో రాణిస్తాను. తర్వాత అనాధాశ్రమం నడుపుతాను” అని చెప్పారు. ఆ సమాధానం సుధా వాళ్ళ నాన్నకి అస్సలు నచ్చక పెళ్లి కి ఒప్పుకోలేదు.

కానీ వాళ్ళిద్దరు పట్టు వదలకుండా ప్రయత్నిస్తూనే ఉన్నారు. మూడేళ్ల తర్వాత 1970లో నారాయణమూర్తికి జాబ్ లభించింది. 1977లో ముంబైలోని ప‌ట్ని కంప్యూట‌ర్స్‌లో జీఎంగా ఉద్యోగం రావడంతో, సుధా మూర్తి వాళ్ళ నాన్న వాళ్ల పెళ్లికి అంగీకరించారు. ఫిబ్రవరి 10 1978లో వారి వివాహం జరిగింది. వివాహం ఖర్చు ఎనిమిది వందల రూపాయలు మాత్రమే.

సుధా మూర్తి నారాయణ మూర్తి లకు ఇద్దరు పిల్లలు. 1981లో నారాయణమూర్తికి సాఫ్ట్వేర్ కంపెనీ పెట్టాలి అన్న ఆలోచన వచ్చింది. సుధామూర్తి తను దాచి పెట్టుకున్న పదివేల రూపాయల నారాయణమూర్తికి ఇచ్చారు. ఇంకొంత మందితో కలిసి నారాయణ మూర్తి ఇన్ఫోసిస్ సంస్థను ప్రారంభించారు. ఎంతో కష్టపడి ఇన్ఫోసిస్ ఉన్నత స్థాయికి తీసుకొచ్చారు.

ఎంత ఎత్తుకు ఎదిగినా వాళ్ళు అప్పుడే లా ఉండే వాళ్ళు ఇప్పటికీ అలానే ఉన్నారు. సుధా మూర్తి కి ఇన్ఫోసిస్ లో పార్ట్నర్ షిప్ కూడా ఉంది. అలా వీళ్ళిద్దరూ ఆదర్శ మనుషులు గానే కాకుండా ఆదర్శ దంపతులుగా కూడా నిలిచారు. కెరియర్ పరంగానే కాకుండా వ్యక్తిత్వ పరంగా కూడా ఎంతో ఒదిగి ఉంటూ నేడు ఎందరో ఎంటర్ప్రెన్యూర్ లకు ఆదర్శంగా నిలిచారు.

మనలో ఎంతో మందికి మన మీద మనకు నమ్మకం ఉండదు. ఆత్మనూన్యత భావం తో ఏ పని సరిగ్గా చేయలేక బాధపడుతూ ఉండేవాళ్ళు ఎంతోమంది ఉన్నారు. ఇలాంటి భయాలన్ని వదిలేసి ధైర్యంతో మేము ఏమైనా సాధించగలం అని కష్టపడి పని చేస్తే కచ్చితంగా మీకంటూ మీరు ఒక గుర్తింపు ఏర్పరచుకుంటారు. అలా ధైర్యంగా ముందడుగు వేసి తనకంటూ ఒక గుర్తింపు సాధించింది మారియట్.

మారియట్ కి పుట్టుకనుంచి చేతులు లేవు. దానికి కారణం థాలిడోమైడ్ సిండ్రోమ్. మారియట్ ఊరు కేరళలోని ఇడుక్కి లోని తోడు పూజ ప్రాంతం. తండ్రి వ్యవసాయం చేస్తూ ఉంటారు. తల్లి గృహిణి. తన తల్లి తండ్రి చిన్నప్పటి నుంచి తనకి ధైర్యంగా ఉండటం నేర్పి అన్నిట్లో ప్రోత్సహించే వాళ్లు. స్కూల్లో తన స్నేహితులు టీచర్లు కూడా తను ఏదైనా సాధించగలదు అని ఉత్సాహం నింపే వాళ్ళు.

కానీ చాలా మంది తన వైపు జాలిగా చూడటం లాంటి అనుభవాలు తనకు ఎదురయ్యాయి. తనకి అసలు నచ్చేవి కావు. చేతులు లేనంత మాత్రాన తను ఏమీ చెయ్యలేదు అని అన్నట్టు అనిపించేవి వారి చూపులు. వాళ్లందరికీ తను ఏదైనా సాధించగలదు అని నిరూపించాలి అని నిర్ణయించుకుంది.

ఇతరుల సహాయంతో కాకుండా తన కాళ్ళపై తాను నిలబడాలని అనుకుంది. తనకు చిన్నప్పటి నుండి పెయింటింగ్ అంటే ఇష్టం ఉండటంతో పెయింటింగ్ నేర్చుకుంది. అలా చిన్నతనం నుండే అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటూ కొచ్చిలోని వియాని ప్రింటింగ్స్ లో గ్రాఫిక్ డిజైనర్ గా ఉద్యోగం సంపాదించింది.

తన ఉద్యోగంలో ఎంత బిజీగా ఉన్నా పెయింటింగ్ పై ఇష్టంతో ఖాళీ సమయాల్లో పెయింటింగ్ గీసి ఎగ్జిబిషన్లో ప్రదర్శిస్తూ ఉంటుంది. పెయింటింగే కాకుండా కార్ నడపాలని కూడా తనకు చిన్నప్పటి నుండి కల. చేతులు లేకుండా కారు నడపడం సాధ్యం కాదు అని తనని చాలా మంది నిరుత్సాహ పరిచే ప్రయత్నం చేశారు. కానీ తను ఏమీ పట్టించుకోకుండా తోడు పూజ ఆర్టీవో ఆఫీస్ లో డ్రైవింగ్ ట్రైనింగ్ కోసం అప్లై చేసింది. కానీ వాళ్లు కూడా తన అప్లికేషన్ను తిరస్కరించారు. అప్పుడు తనలో పట్టుదల పెరిగి 2018లో ప్రత్యేక వ్యక్తుల కోసం తయారుచేసిన మారుతి సెలెరియో ఆటోమేటిక్ కారుని కొనుక్కుంది.

తల్లి తండ్రి తను ఒంటరిగా డ్రైవింగ్ నేర్చుకుంటాను అంటే వద్దు అన్నారు. మారియట్ వారిని ఒప్పించింది. ఎర్నాకులం లోని యంగ్ ఉమెన్స్ క్రిస్టియన్ అసోసియేషన్ (వైఎంసిఎ) లో కారు నడపడం నేర్చుకుంది. కారు నేర్చుకున్న తర్వాత లైసెన్స్ కోసం హైకోర్టును ఆశ్రయించింది. కొన్ని నెలల పోరాటం తర్వాత హైకోర్టు తనకి లైసెన్స్ మంజూరు చేసింది. హైకోర్టు ఆదేశం ప్రకారం తోడు పూజలోని ఆర్టిఓ ఆఫీస్ లెర్నర్ లైసెన్స్ సర్టిఫికెట్ ఇచ్చింది. ఈ ఏడాది పర్మనెంట్ లైసెన్స్ అందుకుంది. చేతులు లేకుండా డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ పొందిన తొలి ఆసియా మహిళగా మారియట్ గుర్తింపును అందుకుంది.

మనోజ్ కుమార్ అనే వ్యక్తి మారియట్ ని అభినందిస్తూ తను కార్ డ్రైవ్ చేస్తున్న వీడియో ని ట్విట్టర్లో పంచుకున్నారు. ఈ వీడియో చూసిన వ్యాపారవేత్త ఆనంద్ మహీంద్రా చేసి రీ ట్వీట్ చేసి సి తనని చూశాకే ధైర్యసాహసాలు అంటే ఏంటో అర్థం అయింది అని. ప్రస్తుతం ఉన్న పరిస్థితులను జయించడానికి మనందరికీ ఇలాంటి ధైర్యం కావాలని, ఇలాంటి ప్రతికూల పరిస్థితుల్లో మనం సవాళ్ళను ఎదుర్కోవడానికి ఈ వీడియో స్ఫూర్తిగా నిలుస్తుంది అని మారియట్ ని ప్రశంసించారు.

మారియట్ మాట్లాడుతూ ” నేను ఇప్పుడు ఎక్కడికైనా ఒంటరిగా ప్రయాణించగలను. నా పనులన్నీ నేనే చేసుకోగలను. చిన్నప్పటినుండి రద్దీ ఉన్న రోడ్డుపై కారు నడపాలి అనేది నా కల. అది ఇప్పుడు నిజమైంది. లోపం ఉంది అన్న కారణంగా నాలుగు గోడలకి పరిమితమవుతే ఎలాంటి ప్రయోజనం ఉండదు. మనం ఏం చేయగలం మన ప్రత్యేకతలు ఏంటి అనేది అందరికీ తెలీదు. కాబట్టి వాటిని సవాలుగా తీసుకొని ధైర్యంగా ముందుకెళ్లాలి. అప్పుడే మనం  ప్రపంచానికి మనమేంటో నిరూపించగలం” అని చెప్పింది.

I think I better understand the meaning of the word courage after seeing this…This has nothing to do with Covid, but in these dark times, this should give us the conviction that we can overcome all challenges in front of us… https://t.co/Lc9hEf7KVH

— anand mahindra (@anandmahindra) May 31, 2020

images source: facebook/jilumol.mariet

భారతదేశ స్వాతంత్ర్య సంగ్రామ సమయంలో ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకోవడానికి నేసిన వస్త్రం ఖాదీ. ఇప్పుడు పాలిస్టర్ పట్టు లాంటి ఆధునిక వస్త్రాల రాకతో ఖాదీ అంతగా ఆదరణ పొందటం లేదు. కానీ ఈ పురాతన ఖాదీయే ఇప్పుడు ఫ్యాషన్ ప్రపంచంలో మళ్లీ వాడుకలోకి వస్తోంది. భారతదేశం మరియు విదేశాలలో చాలా మంది డిజైనర్లు అంతరిస్తున్న కళను కాపాడటానికి మరియు స్థానిక చేనేత కార్మికులను ప్రోత్సహించడానికి ఖాదీని తిరిగి ఆవిష్కరిస్తున్నారు.

అటువంటి సంస్థే ఉమంగ్  శ్రీధర్ స్థాపించిన భూపాల్ కి చెందిన ఖాదిగి.మూడేళ్ల క్రితం ప్రారంభమైన ఈ సంస్థ స్థానిక హ్యాండ్ స్పిన్నర్లకు మరియు మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర మరియు పశ్చిమ బెంగాల్  లోని చేనేత కార్మికులకు ఖాదీ తయారీకి శిక్షణ ఇస్తోంది.ఈ సంస్థ లోని 60 శాతం ఆదాయం చేతి వృత్తి కార్మికులకు చేరుతుంది. వెదురు ఇంకా సోయాబీన్ నుండి వచ్చే వ్యర్థ పదార్థాల లాంటి సహజ పదార్థాలు ఉపయోగించడం వల్ల పర్యావరణానికి కూడా ఎటువంటి హాని కలిగించకుండా ఖాదీగి నడుస్తోంది.

ఖాదీగి గురించి ఉమంగ్ బెటర్ ఇండియా తో మాట్లాడుతూ “నేను బుందేల్‌ఖండ్ గ్రామీణ ప్రాంతంలో పెరిగాను, అక్కడ చేతివృత్తులవారు బాధపడటం నేను చూశాను, ఎందుకంటే భారతదేశం ఎంత అభివృద్ధి చెందినా ఇలాంటి దేశీయ కలలు మాత్రం వృద్ధిలోకి రావు. కాబట్టి, వాటిని అందరికీ పరిచయం చేయడం మా ప్రాథమిక లక్ష్యం. అంతేకాకుండా, ఖాదీ తక్కువ ఖర్చుతో కూడుకున్న ఉత్పత్తి. మన భారతీయ వస్త్రాలను తిరిగి వెలుగులోకి తీసుకురావడం వల్ల చాలా ప్రయోజనాలు ఉంటాయని ఎంతో మందికి తెలీదు” అన్నారు.

ఈ స్టార్టప్ యొక్క మరో ముఖ్యమైన ఉద్దేశం మహిళలకు వృత్తి కల్పించడం.ఉమంగ్ యొక్క గురువు, పెట్టుబడిదారులు, స్పిన్నర్లు మరియు చేనేత కార్మికుల నుండి, చాలా మంది వాటాదారులు అందరూ మహిళలే . ఉమంగ్ తల్లి  ఈ సంస్థ యొక్క మొదటి పెట్టుబడిదారులు.“ఖాదీ ప్రపంచంలో, కాటన్ స్పిన్నర్లను కాటిన్ అని పిలుస్తారు, ఇది స్త్రీలను సూచిస్తుంది. సాంకేతికంగా, మగ స్పిన్నర్లకు పదం లేదు. కాబట్టి, ఇది స్త్రీల కోసమే ఉద్దేశించబడిన కళ ” అని ఉమంగ్ అన్నారు.ఈ సంస్థ ద్వారా ఆమె ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని ఖాదీ అండ్ విలేజ్ ఇండస్ట్రీస్ కమిషన్ (కెవిఐసి) లో భాగమైన 300 మంది మహిళా కళాకారుల జీవితాల్లో మార్పు తీసుకొచ్చింది.

మేము కెవిఐసి కార్యక్రమంలో భాగమైన మహిళలను తీసుకుంటాము. స్పిన్నర్లు మరియు నేత కార్మికులు నెలకు 6,000 మరియు 9,000 రూపాయలు సంపాదిస్తారు. అనుభవం ఉన్నవారు 25,000 నుండి 30,000 రూపాయల మధ్య ఏదైనా సంపాదిస్తారు, ”అని ఉమంగ్ అన్నారు.ఖాతాదారుల విషయానికి వస్తే, రిలయన్స్ ఇండస్ట్రీస్ మరియు ఆదిత్య బిర్లా గ్రూప్ వంటి పెద్ద కార్పొరేట్‌లతో సహా ఆమెకు ప్రముఖమైనవి ఉన్నాయి. ఈ సంస్థ డిజైనర్లు, వ్యాపారులు, మరియు కార్పొరేట్ పరిశ్రమలకు బట్టలు మరియు గిఫ్టు లను సరఫరా చేస్తుంది.

ప్రారంభమైనప్పటి నుండి, ఖాదిగి  50,000 మీటర్ల ఫాబ్రిక్ ని  ఉత్పత్తి చేసి విక్రయించింది. గతేడాది రూ .50 లక్షల ఆదాయాన్ని నమోదు చేసింది.బుందేల్‌ఖండ్‌లోని దామో ప్రాంతంలో కిషన్గంజ్ అనే చిన్న గ్రామంలో జన్మించింది ఉమాంగ్. తనకి ఎటువంటి అసౌకర్యాలు లేవు. అయినా తను తన చుట్టుపక్కల ఉన్న సమస్యలను, కులవివక్షను గమనించేది.“దురదృష్టవశాత్తు, నేను కూడా ఈ సమాజంలో ఒక భాగమే. ప్రజలను వారి పేరు ద్వారా కాదు, వారి కులం ద్వారా పిలుస్తారు. ఇంకా, నేను ఉన్నత చదువుల కోసం ఢిల్లీకి వెళ్ళినప్పుడు, గ్రామీణ మరియు పట్టణ ప్రాంతాల మధ్య కనిపించే వ్యత్యాసాన్ని చూసి నేను షాక్ అయ్యాను, ”అని ఆమె గుర్తుచేసుకుంది.

తన తల్లిదండ్రులు కూడా అవసరమైన వారికి సహాయం చేసే వాళ్ళు. వాళ్ళని చూసి ఉమంగ్ కూడా అలాగే ఏదైనా అవసరం ఉన్నవారికి తనకు చేతనైనంత సహాయం చెయ్యాలి అనుకుంది.ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయంలో చదువుకోవడం తో పాటు, పరిస్థితులను అర్థం చేసుకోవడం కోసం ఉమంగ్ కొన్ని ఎన్జీవోలతో కలిసి స్వచ్ఛందంగా పనిచేసింది. అప్పుడే తను ఖాదీని పైకి తీసుకురావడానికి మారుమూల గ్రామాలలో ఉన్న మహిళలు తీసుకుంటే, అటు ఖాదీ వెలుగులోకి రావడంతో పాటు, మహిళలకు ఉపాధి కల్పించినట్లు అవుతుంది అని నిర్ణయించుకుంది.

ఖాది గురించి మరింత లోతుగా తెలుసుకోవడానికి 2014లో ఢిల్లీలోని నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫ్యాషన్ టెక్నాలజీ నిఫ్ట్ లో ఫ్యాషన్ డిజైనింగ్ చేసింది.ఆమె స్కూల్ ఆఫ్ సోషల్ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్స్ ఇండియా నుండి ఫెలోషిప్ కూడా చేసింది.  వస్త్ర మంత్రిత్వ శాఖ నిర్వహించిన పోటీలో చేనేత వస్త్రాలను ఉపయోగించి ఇంటి కావలసిన వస్త్రాలను రూపొందించడంలో ఉమాంగ్‌కు మొదటి బహుమతి లభించింది. ఉమాంగ్ తరువాతి రెండేళ్ళు పరిశోధనలో గడిపి. 2017 లో రూ .30,000 పెట్టుబడితో ఖాదీగిని ప్రారంభించింది. కొద్ది సంవత్సరాల తర్వాత ఐఐఎం అహ్మదాబాద్ ఇంకా భూపాల్ నుండి ఎంతో మంది పెట్టుబడిదారులు ఈ సంస్థ లో కలిశారు.

ఖాదీ మరియు డిజిటల్ అనే రెండు పదాలను ఉపయోగించి ఉమాంగ్ తన స్టార్టప్ ఖాదీగి అని పేరు పెట్టారు. చేతివృత్తులవారు సాంప్రదాయక వస్త్రాన్ని తయారుచేయడానికి, ‘చార్ఖా’ అని పిలువబడే స్పిన్నింగ్ వీల్‌ను ఉపయోగిస్తారు.“మేము ఖాదీ ఫాబ్రిక్‌పై డిజిటల్ ప్రింటింగ్ పద్ధతులను ఉపయోగిస్తాము. దాని కోసం, మేము మహిళలకు అవసరమైన పరికరాలు, నూలులు మరియు డిజైన్లను అందిస్తాము. మేము సంవత్సరంలో పది నెలలు కాంట్రాక్ట్ పద్ధతిలో వాళ్ళని నియమించుకుంటాము, వారికి తగిన జీతం కూడా ఇస్తాము”అని ఉమాంగ్ చెప్పింది.

ఈ సంస్థ పెట్టడం మాకు అంత సులువు కాలేదు. నేను నా మెంటర్ సారిక కలిసి మార్కెట్ గురించి లోతుగా డీకోడింగ్ చేసాము. సంస్థ మొదలు పెట్టిన వెంటనే విజయం సాధించలేదు. ముంబైలోని ఒక బోటిక్ తో కలిసాము. వారి బోటిక్ లో మా దుస్తులు పెట్టడంతో మెల్లగా అందరికీ తెలిసి జైపూర్ నుండి ఢిల్లీ ముంబై లాంటి అనేక ప్రాంతాలకు విస్తరించింది. ఎంతోమంది ఫ్యాషన్ డిజైనర్లు కూడా ఖాదీని మా సంస్థ నుండి తీసుకోవడం మొదలు పెట్టారు.

లాక్‌డౌన్‌ తర్వాత ఉమంగ్ తానియా కలిసి బట్టలపై క్యూఆర్ కోడ్ ని ముద్రించాలి అని నిర్ణయించుకున్నారు. దీనివల్ల బట్ట ఎంత పొడవు ఉంది అనేది కొలవకుండా స్కానింగ్ పద్ధతి ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు.ఇలా ఉమంగ్ ఎంతో మందికి ఉపాధి కల్పించాలి అని కలలు కనడమే కాకుండా, ఎన్నో విధాలుగా కష్టపడి తన కలలను సాకారం చేసి, తనతో పాటు ఎంతో మంది మహిళలను ముందుకు నడిపించి ఎందరికో ఆదర్శంగా నిలిచింది.

source : thebetterindia