Off Beat

సాధారణంగా బైక్ హెడ్‌లైట్‌ని, కారు హెడ్‌లైట్‌ని గమనించే ఉంటారు. మరి ట్రైన్ కు ఉండే హెడ్‌లైట్ ని ఎప్పుడైనా గమనించారా. వాటిని ఎప్పుడైనా దగ్గర నుండి చూశారా? ఈ హెడ్‌లైట్‌ లేకుండా ట్రైన్ రాత్రి సమయంలో ప్రయాణించలేదు. ఈ హెడ్‌లైట్‌ అనేది రైలు రైలుకి డీఫరెంట్ గా ఉంటుంది.

రైలు హెడ్‌లైట్‌ కి గురించిన  పలు విషయాలు ఎక్కువ మందికి తెలియదు. ట్రైన్ హెడ్‌లైట్‌ లో ఎన్ని రకాల లైట్లు ఉంటాయి. దానిలో ఎన్ని బల్బులు ఉంటాయో?  ఆ హెడ్‌లైట్‌ ఎంత దూరం వరకు కనిపిస్తుందో ఇప్పుడు చూద్దాం..
ఎన్ని రకాల లైట్లు..

రైల్వే సమాచారం మేరకు ట్రైన్ ఇంజిన్‌ 3 రకాల లైట్లను కలిగి ఉంటుంది. వాటిలో ఒక లైట్ దారిని చూపించడానికి ఏర్పాటు చేశారు. అనగా ఒకటి హెడ్‌లైట్, మిగతా 2 లైట్లు ఒకటి తెలుపు కాగా, మరొక లైట్ రెడ్ కలర్ లో ఉంటుంది. ఈ వీటిని లోకోమోటివ్ సూచికలు అని పిలుస్తారు.

హెడ్‌లైట్‌లో ఎన్ని బల్బులు..

ట్రైన్ హెడ్‌లైట్‌లో 2 బల్బులు ఉంటాయి. ఆ బల్బులు సమాంతరంగా అమర్చబడి ఉంటాయి. ఎందుకంటే ట్రైన్ వెళ్తున్నప్పుడు ఒక బల్బు పనిచేయక పోయిన రెండో బల్బు సహాయంతో దారి కనిపిస్తుంది.  హెడ్‌లైట్‌ ఎంత దూరం కనిపిస్తుంది..

ట్రైన్ హెడ్‌లైట్ వెలుగు సుమారు 350 నుండి 400 మీటర్ల దూరం దాకా కనిపిస్తుంది. ఇది 24వోల్ట్ డీసీ కరెంట్‌ తో వర్క్ చేస్తుంది. ఈ హెడ్‌లైట్ వల్ల రాత్రి పూట లోకో పైలట్ రైల్వే ట్రాక్‌ను కొంత దూరం దాకా చాలా క్లియర్ చూడగలడు.

షట్టింగ్ కోసం వెళ్ళినపుడు..

ట్రైన్ ఇంజిన్‌లో ఉండే హెడ్‌లైట్‌ మరియు తెలుపు, ఎరుపు లైట్లను ఒకేసారి అమర్చడం జరుగుతుంది. రైలును  షంటింగ్ చేయడం కోసం వ్యతిరేక దిశలో లో నడిపే సమయంలో ఎరుపు రంగు లైట్ ను ఆన్ చేస్తారు. రెడ్ లైట్ వెలిగినపుడు ఇంజిన్‌ షంటింగ్‌ కోసం రివర్స్ లో వెళుతున్న విషయం రైల్వే సిబ్బందికి అర్ధం అవుతుంది. ఇంజిన్ షంటింగ్ చేయడం కోసం ఇంకా ముందుకు వెళ్ళే సమయంలో వైట్ కలర్ లైట్ ను ఆన్ చేస్తారు.

Also Read: “భారతదేశం” లో జరిగిన మొట్టమొదటి ట్రైన్ ప్రమాదం ఏదో తెలుసా..? ఎక్కడ జరిగిందంటే..?

రైలు ప్రయాణం అందరికి ఆనందాన్నిస్తుంది.. దేశంలో ఎక్కడికైనా ప్రయాణించడానికి ఇదే ఉత్తమ సాధనం. తక్కువ ఖర్చుతో అయిపోతుంది. అంతే కాకుండా సుఖ వంతంగా, సురక్షితంగా ప్రయాణించడానికి వీలుగా ఉంటుంది. అందుకే లాంగ్ జర్నీ లు అయినా.. సాధారణ ప్రయాణాలు అయినా చాలా మంది ట్రైన్ జర్నీకే ఓటేస్తారు.

అయితే తాజాగా ఒడిశాలోని బాలాసోర్‌లో జరిగిన ఘోర రైలు ప్రమాదం యావత్‌ దేశాన్ని ఒక్కసారిగా షాక్‌కు గురిచేసింది. బెంగళూరు- హౌరా సూపర్​ఫాస్ట్​ ఎక్స్​ప్రెస్​, షాలిమార్​- చెన్నై సెంట్రల్​ కోరమండల్​ ఎక్స్​ప్రెస్​, గూడ్స్​ రైలు.. బాలాసోర్​లోని బహనాగా బజార్​ స్టేషన్​కు సమీపంలో ప్రమాదానికి గురయ్యాయి. సుమారు 290 మంది మరణించగా.. 1200 మందికి పైగా గాయపడ్డారు. ఈ స్థాయిలో ప్రమాదం జరగడం.. ఇటీవలి కాలంలో ఇదే తొలిసారి. దేశ చరిత్రలో అతి భయానక రైలు ప్రమాదాల్లో ఒకటిగా ఈ ఘటన నిలిచిపోతుంది.

ప్రమాదానికి గల కారణాలను కనుగొనేందుకు ప్రభుత్వం కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. అయితే దేశంలో ఇప్పటివరకు జరిగిన ఘోర ప్రమాదాల జాబితాలో ఈ ఘటన కూడా చేరిపోయింది. దేశంలో రైల్వే ప్రమాదాల చరిత్రను పరిశీలిస్తే.. తొలిసారిగా 1907లో మొదటి రైలు ప్రమాదం జరిగింది. ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్‌లో ఉన్న కోట్ లఖ్‌పత్ ప్రాంతంలో అక్టోబర్ 24న గూడ్స్ రైలును ప్యాసింజర్ రైలు ఢీకొట్టింది. దీంతో ప్యాసింజర్ రైలులోని చాలా కోచ్‌లు ఒకదానిపై ఒకటి ఎక్కాయి. ఈ ప్రమాదంలో 11 మంది మృతి చెందగా, 27 మంది గాయపడ్డారు.

రైలు ప్రమాదంలో ప్రాణాలు కోల్పోవడం బాధాకరమైన విషయం. ట్రాక్‌పై ఉన్న వాహనానికి తెలియకుండా, అదే ట్రాక్‌పై ఇతర వాహనం ఎలా వస్తుందనే ప్రశ్న తలెత్తుతుంది. దానికి పరిష్కారం ఏమిటన్నది చూడాలి. మానవ తప్పిదం వల్ల ఇంత ఘోర ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయా.. లేదా ఇంకా ఏమైనా కారణాలు ఉన్నాయా అన్న దానిపై రైల్వే శాఖ దృష్టి సారించాల్సి ఉంది.

గత 8 ఏళ్లలో రెండు రైళ్లు ఒకదానికొకటి ఢీకొన్న ఘటనల్లో 22 కేసులు నమోదయ్యాయి. ఈ దశాబ్దంలో అనేక రైలు ప్రమాదాలు దేశాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురిచేశాయి. వీటిల్లో కొన్ని మాటలకందని విషాదాన్ని మిగిల్చాయి.

Also read: రైలు ప్రయాణికుల కోసమే ఈ యాప్స్..!!

ఇండియాలో అధిక సంఖ్యలో ప్రజలు రైలులో ప్రయాణిస్తుంటారు. వేరే వాహనాలతో పోలిస్తే ట్రైన్ జర్నీ ఎంతో  సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దూర ప్రయాణాలు చేసే వారు ఎంపిక చేసుకునేది రైలు ప్రయాణమే. ఇక రైలులో ప్రయాణించని వారు అరుదుగా ఉంటారని చెప్పవచ్చు. అయితే ప్రతి ఒక్కరూ రైలును చూసే ఉంటారు.

అయితే ట్రైన్ ను గమనించినప్పుడు దాని మీద కొన్ని ప్రత్యేకమైన గుర్తులు కనిపిస్తుంటాయి. అందులో ఎక్కువగా ‘ఎక్స్’ మరియు ‘ఎల్వీ’ అనే గుర్తులు కనిపిస్తాయి. మరి ఆ గుర్తులు రైలు వెనకభాగంలో ఎందుకు రాస్తారో?  దానికి అర్థం ఏమిటో ఇప్పుడు చూద్దాం..
ప్రతిరోజూ లక్షలాది మంది రైళ్లలో ప్రయాణం చేస్తుంటారు. ప్రయాణించే సమయంలో కానీ, వాటి కోసం వేచి చూసే సమయంలో కానీ రైల్వే స్టేషన్ లో కనిపించే రైళ్ల పై చాలా రకాల గుర్తులు కనిపిస్తుంటాయి. వాటిలో ఎక్కువగా రైలు వెనకాల ఉండే ఎక్స్ గుర్తును దాదాపు అందరు చూసే ఉంటారు. ఈ గుర్తు రైలు చివరి బోగి పై చాలా పెద్దగా రాసి ఉంటుంది. అందువల్ల తేలికగా కనిపిస్తుంది.
నిజానికి ఈ పెద్దగా రాసిన ఎక్స్ గుర్తు ఎల్లప్పుడూ ట్రైన్ ఆఖరి బోగీ పై రాస్తారు. దీని అర్థం ఏమిటంటే ఆ గుర్తు ఉన్న బోగీ ఆ రైలు యొక్క ఆఖరి పెట్టె. ఇక ప్యాసింజర్ ట్రైన్ చివరి పెట్టెలో ఎక్స్ మాత్రమే కాకుండా ఎల్‌వి అనే గుర్తు లేదా అక్షరాలు కూడా ఉంటాయి. ఎల్‌వి అనగా లాస్ట్ వెహికల్ అని అర్ధం. ఈ రెండు గుర్తులు ముఖ్యంగా రైల్వే ఉద్యోగులకు మరియు అధికారులకు సంబంధించినవి.
ఒకవేళ రైలు చివరి బోగీ మీద ఎక్స్ లేదా ఎల్వి గుర్తు కనిపించకపోతే రైల్వే ఉద్యోగి లేదా అధికారి వెంటనే అలర్ట్ అయ్యి ఆ విషయన్ని సమీప కంట్రోల్ రూమ్‌కు సమాచారం చేరవేస్తాడు. ఈ రెండు గుర్తులు రైలు చివరి బోగీ పై  కనిపించకపోతే ఆ రైలు యొక్క చివరి బోగీ లేదా రైలు కొంత భాగం ఆ ట్రైన్ నుండి వేరు అయ్యిందని అర్ధం.

Also Read: స్పీడ్ లో దీన్ని మించింది లేదు..! “కోరమాండల్” సూపర్ ఫాస్ట్ ఎక్స్‌ప్రెస్ చరిత్ర ఎంటో తెలుసా..?

1847లో అనగా భారత మొదటి స్వాతంత్ర పోరాటానికి పది సంవత్సరాల ముందే, బ్రిటిషు వారి అధికారాన్ని  ఎదుర్కొని, వారిపై తిరుగుబాటు చేసిన మొదటి తెలుగు వీరుడు ‘ఉయ్యాలవాడ నరసింహారెడ్డి’. 1846లో ప్రారంభం అయిన నరసింహారెడ్డి తిరుగుబాటు ఏడాది పాటు కొనసాగి 1847లో ఆయన మరణంతో ముగిసిపోయింది.  

ఆ వీరుడి కథతో తెలుగులో సైరా అనే చిత్రం రూపొందించబడింది. ఇందులో నరసింహారెడ్డి పాత్రను మెగాస్టార్ చిరంజీవి పోషించారు. ఈ మూవీ రిలీజ్ తరువాత నరసింహారెడ్డి పాత్రపై ఎన్నో విమర్శలు వచ్చాయి. ఆయన మొదటి స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు కాదని, ఆయన కన్నా ముందే మరొకరు బ్రిటిష్ వారిపై పోరాటం చేశారని వినిపించారు. ఆ వీరుడు ఎవరో? ఉయ్యాలవాడ నర్సింహారెడ్డి కథ ఏమిటో ఇప్పుడు చూద్దాం..
ఉయ్యాలవాడ గ్రామం కర్నూలు జిల్లాలో ఉంది. ఈ ఉయ్యాలవాడ గ్రామానికి నరసింహారెడ్డి తండ్రి అయిన పెద మల్లారెడ్డి పాలెగాడుగా ఉండేవాడు. నరసింహారెడ్డి తాత, నొస్సం జమీదారు అయిన చెంచుమల్ల జయరామిరెడ్డి సంతానం లేకపోవడంతో నరసింహారెడ్డిని దత్తతగా తీసుకున్నాడు. నరసింహారెడ్డికి తండ్రి తరపున మాసానికి 11 రూపాయల, పది అణాల, ఎనిమిది పైసలు భరణంగా వచ్చేది.

అయితే నరసింహారెడ్డి తాత జయరామిరెడ్డి సంతానం లేకుండా చనిపోయారనే వంకతో అప్పటిదాకా ఇస్తూ వచ్చిన భరణాన్ని ఆయన మరణంతో బ్రిటీషు ప్రభుత్వం రద్దుచేసింది. దానికి కారణం తెలియాలి అంటే పాలేగాళ్ల వ్యవస్థ గురించి తెలియాలి. పాలేగాళ్ల వ్యవస్థ: 

విజయనగర రాజుల కాలంలోనే పాళెగాళ్ల వ్యవస్థ ఏర్పడింది. విజయనగర ప్రభువులు సా.శ.15వ శతాబ్దిలో ప్రజలకు రక్షణ, శాంతి భద్రతలను సంరక్షించేందుకు పాలెగాళ్లను నియమించారు. అయితే 1565లొ తళ్ళికోట యుద్దంలో రామ రాయలు ఓటమితో విజయనగర సామ్రాజ్యం యొక్క పతనం ప్రారంభం అయ్యి, 1646 వరకు పూర్తిగా అంతరించి పోయింది. ఆ తరువాత ఇప్పటి రాయలసీమ ప్రాంతం నిజాం మరియు ఇతర నవాబుల పాలనలోకి వచ్చింది. 1782లో టిప్పుసుల్తాన్ పాలన మొదలైన తరువాత ఈ ప్రాంతం టిప్పుకు, నిజాం రాజుకు మధ్య ఆదిపత్య పోరులో నలిగింది.

అనంతపురం, రాయదుర్గం, చిత్తూరు గుర్రంకొండ టిప్పు స్వాదీనం చేసుకున్నాడు. అయితే మరో వైపు ఇండియాలో “ఈస్ట్ ఇండియా” కంపెనీ ఆదిపత్యం బాగా పెరిగింది. వీరు టిప్పు సుల్తానుతో యుద్ధం చేసి మొదట ఓడినా ఆ తరువాత గెలిచారు. దానితో టిప్పు సుల్తాన్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీతో ఒప్పందం వల్ల రాయలసీమ ప్రాంతాన్ని “నిజాం” కు ఇచ్చాడు. 1799లో ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ వారితో జరిగిన యుద్దంలొ టిప్పు సుల్తాన్ మరణించాడు. దాంతో దక్షిణాదిలో నిజాం మాత్రమే బలమైన రాజుగా ఉన్నాడు. టిప్పు చనిపోవడంతో ఈస్ట్ ఇండియా వారికి యుద్దాలు చేయాల్సిన అవసరం లేకపోయింది.
అయితే నిజాంకు బ్రిటిష్ వారి “ఆయుధ” మద్దతు అవసరం ఉండటంతో 1800లో రాయలసీమను ఈస్ట్ ఇండియా కంపినీకి నిజాం రాసిచ్చాడు. అలా రాయలసీమలో బ్రిటీష్ వారి అధికారం ప్రారంభమైంది. దానికి “థామస్ మన్రో” కలెక్టరుగా వచ్చారు. మన్రో రాయలసీమలొ బ్రిటీష్ వారికి పన్నుల వసూలు చేయడంతో అతనికి “పాలెగాళ్ళ” నుంచి పూర్తి వ్యతిరేకత వచ్చింది. కాకతీయ రుద్రమ పరిపాలనలో ప్రారంభం అయిన “నాయకుల” వ్యవస్థకు విజయనగర పాలేగాళ్ల వ్యవస్థ కూడా జత చేయబడింది.
పాలెగాళ్ళు బ్రిటిష్ వాళ్లను ఎదిరించే నాటికి 350 ఏళ్ల నుండి కొండ మార్గాల్లో కోట్లు, దుర్గాలు, బురుజులు నిర్మించుకుని నివాసముంటూ ప్రజల రక్షణ బాధ్యతలను చూసుకుంటూ ఉండేవారు. బ్రిటిష్‌కు వ్యతిరేకంగా పోరాటాలు చేసినందుకు పాలెగాళ్లను బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం బందిపోట్లు అని నిందించింది. నిజాం బ్రిటిష్ గవర్నర్ ప్రవేశపెట్టిన ‘సైన్య సహకార’ పద్ధతికి పెట్టిన షరతుల్లో రాయలసీమను ఇవ్వడంతో రాయలసీమ మొత్తం కోపం ఊగిపోయింది. ఎనబై మంది పాలెగాళ్లు 33,000 మంది సైనికులతో కలిసి ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ వారిని ముప్పు తిప్పలు పెట్టారు.
సా.శ.1801 నుంచి 1806 వరకు చిత్తూరు పాలెగాళ్లు బ్రిటిష్ వారికి ఎదురించి నిలబడ్డారు. ఈ పోరాటాలలోబ్రిటిష్‌వారు యాదరకొండ పాలెగాడు రామప్ప నాయుడిని సా.శ.1804లో ఉరి తీశారు. ఆ తరువాత బంగారు పాళ్యం పాలెగారు, చారగళ్లు పాలె గాళ్లను ఉరితీశారు. మిగిలిన పాలె గాళ్లను ఆధీనంలోకి తీసుకున్నారు. బ్రిటీషు ప్రభుత్వం పాలేగాళ్ల ఆస్తులు, మాన్యాలను ఆక్రమించుకోవడం కోసం పాలెగాళ్ళ వ్యవస్థను పూర్తిగా రద్దుచేసి, వారికి నెలవారీ భరణాల ఇవ్వడం మొదలుపెట్టింది. 

వీరపాండ్య కట్టబ్రహ్మన: 

18శతాబ్దానికి చెందిన వీరపాండ్య కట్టబ్రహ్మన స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. ఇతను పాలెగాళ్ళలో ఒకడు. ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ అధికారాన్ని కాదని వారిపై తిరుగుబాటు చేసాడు. 1799లొ తమిళనాడులో కట్ట బ్రహ్మన్నను యుద్దంలో ఓడించి 39 ఏళ్ళ వయస్సులో సా.శ. 1799లో అక్టోబరు 16వ తేదీన బ్రిటిష్ వారు ఉరి తీసారు. కట్ట బ్రహ్మన్నను చంపటం బ్రిటిష్ వారు పాలెగాళ్ళ వ్యవస్థను నిర్మూలించటం కోసం.
నరసింహారెడ్డి తిరుగుబాటు: 

నరసింహారెడ్డి తాతగారు, జయరామిరెడ్డి సంతానం లేక చనిపోయాడనే నెపంతో అప్పటి వరకు ఇస్తూన్న భరణాన్ని బ్రిటిషు ప్రభుత్వం రద్దు చేసింది. భరణం నిలిచిపోవడంతో నరసింహారెడ్డి రావలసిన భరణం కోసం కోయిలకుంట్ల తహసిల్దారు వద్దకు తన సైనికుడిని పంపాడు. ఆ తహసిల్దారు భరణం ఇవ్వకుండా నరసింహారెడ్డిని తిట్టి పంపించడంతో ఆ భటుడు నరసింహారెడ్డికి జరిగిన విషయం తెలిపాడు. నరసింహారెడ్డి అటువంటి అవమానం బ్రతకడం కంటే చావే మేలని భావించి, అదే భటునితో తహసిల్దారుకు తాను వస్తున్నట్టుగా కబురు పంపాడు.
మాన్యాలు, ఆస్తులు పోగొట్టుకున్న ఇతర పాలేగాళ్ళు రెడ్డి నాయకత్వంలో చేరారు. వీరిలో వనపర్తి, జటప్రోలు, మునగాల, హైదరాబాదుకు చెందిన సలాం ఖాన్, కర్నూలుకు చెందిన పాపాఖాన్,పెనుగొండ, అవుకు జమీందార్లు,  కొందరు చెంచులు, బోయలు కూడా ఉన్నారు. 1846 జూన్ నెలలో నరసింహారెడ్డి తిరుగుబాటు ప్రారంభం అయ్యింది. చాలా నెలలపాటు బ్రిటిష్ వారితో గెరిల్లా యుద్దం చేశాడు. ఆఖరికి 1847లొ నరసింహారెడ్డిని బ్రిటీష్ వాళ్ళు బంధించి ఊరి బహిరంగంగా ఆయన ఉరి తీశారు.
ఇది తంగిరాల వెంకట సుబ్బారావుగారు రాసిన “రేనాటి సూర్యచంద్రులు” అనే గ్రంధంలో కనిపిస్తుంది. నరసింహారెడ్డి వీరత్వాన్ని కీర్తిస్తూ ఇప్పటికీ జానపదులు, ఉగ్గుకథలు, గేయాలు, పాటల రూపంలో వివరిస్తారు. ఆయన ఆనవాళ్ళు కోయిలకూట ప్రాంతంలో కనిపిస్తాయి. స్థానికులు కూడా ఆయన వీరచరితను కథలుకథలుగా చెప్పుకుంటుంటారు. 

Also Read: ఈ “కోట” వల్ల అప్పుల పాలు అయ్యారా..? అసలు ఎందుకు కట్టారు..?

ఒడిశాలో జూన్ 2న కోరమాండల్ సూపర్ ఫాస్ట్ ఎక్స్ ప్రెస్ రైలు గూడ్స్ రైలును ఢీ కొట్టిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ ఘోర ప్రమాదంలో ఇప్పటి వరకు 280 మందికి పైగా మృతి చెందినట్లు సమాచారం. ఈ ప్రమాదం పీఎం, రాష్ట్రపతి, వివిధ రాష్ట్రాల సీఎంలు మాత్రమే కాకుండా వివిధ దేశాల అధినేతలు కూడా స్పందిస్తూ, మృతుల కుటుంబాలకు తమ  సానుభూతి తెలుపుతున్నారు.

ఇప్పటికే ఒడిశా ముఖ్యమంత్రి నవీన్ పట్నాయక్, ప్రధాని మోడి ప్రమాద స్థలాన్ని పరిశీలించారు. ఇదిలా ఉంటే, ఈ ప్రమాదం అనంతరం కోరమాండల్ సూపర్ ఫాస్ట్ ఎక్స్ ప్రెస్ గురించి తెలుసుకోవడానికి చాలా మంది గూగుల్ లో వెతుకుతున్నారు. అయితే కోరమాండల్ ఎక్స్ ప్రెస్ చరిత్ర గురించి ఇప్పుడు చూద్దాం..
కోరమండల్ సూపర్ ఫాస్ట్ ఎక్స్ ప్రెస్ భారత దేశంలో తొలి సూపర్ ఫాస్ట్ ట్రైన్. రైల్వే చరిత్రలో లెజెండ్. అలాగే వేగంలో రారాజు అని చెప్పవచ్చు. ప్రస్తుతం రాజధాని, దురంతో, శతాబ్ది, వందేభారత్ ట్రైన్స్ వచ్చాయి. అయితే 46  సంవత్సరాల క్రితం వచ్చిన మొట్టమొదటి సూపర్ ఫాస్ట్ ట్రైన్ ఇదే. ఇండియన్ హిస్టరీలో అత్యధిక వేగం కలిగిన  మొట్టమొదటి రైలుగా పేరుగాంచింది.
1997లో మార్చి 6న మొదలైన ఈ సూపర్ ఫాస్ట్ రైలు గంటకు దాదాపు 130 కిలోమీటర్ల వేగంతో ప్రయాణిస్తుంది. ఈ రైలు హౌరా నుండి చెన్నై మధ్య 4 రాష్ట్రాల గుండా 25 గంటల్లో, 16 వందల 61 కి.మీ. ప్రయాణిస్తుంది. ఈ రైలు ప్రతీరోజూ దాదాపు 1661 కి.మీ. ప్రయాణిస్తుంది. ఈ ట్రైన్ చెన్నైలో మొదలయితే నాన్ స్టాప్ గా 431 కిలో మీటర్లు ప్రయాణించి 6 గంటల్లో విజయవాడ చేరుకుంటుంది.
క్షణాల్లో స్టేషన్ దాటుతుందంటే దాని వేగం అలాంటిది. 46 ఏళ్ళుగా నిరంతరాయంగా తమిళనాడు, ఒడిశా, ఆంధ్రప్రదేశ్, పశ్చిమబెంగాల్ వరకు ప్రయాణిస్తోంది. మొదట్లో వారానికి 2 సార్లు మాత్రమే నడిచేది. ఆ తర్వాత ఈ రైలుకు డిమాండ్ పెరగటంతో ఈ ట్రైన్ ను ప్రతిరోజూ నడుపుతున్నారు. గతంలో కూడా కోరమండల్ ఎక్స్ ప్రెస్ యాక్సిడెంట్ కి గురైంది.
అయితే ప్రస్తుతం జరిగిన ఈ యాక్సిడెంట్ మాత్రం చాలా పెద్దది. ఈ ట్రైన్ ను ప్రవేశపెట్టిన తరువాత ఇలాంటి భారీ ప్రమాదం జరగలేదు. ఇప్పటి దాకా లక్షలాది మందిని సురక్షితంగా వారి గమ్యస్థానాలకు చేర్చిన కోరమండల్ సూపర్ ఫాస్ట్ ఎక్స్ ప్రెస్ కు భారీ యాక్సిడెంట్ జరగటంతో దాని హిస్టరీని, స్పీడ్ ను ఆయా ప్రాంతాలవారు జ్ఞాపకం చేసుకుంటున్నారు.

Also Read: రైలు ఇంజిన్ అంత వేగంగా వెళుతూ విద్యుత్ తీగలను తాకుతూ ఉన్నా…అవి ఎందుకు తెగిపోవో తెలుసా.?

రైలు ప్రయాణం ఎవరికైనా అందమైనదే.. అందరూ ట్రైన్ జర్నీని ఆస్వాదిస్తారు. దేశంలో ఎక్కడికైనా ప్రయాణించడానికి ఇదే ఉత్తమ సాధనం. తక్కువ ఖర్చుతో అయిపోతుంది. అంతే కాకుండా సుఖ వంతంగా ప్రయాణించడానికి వీలుగా ఉంటుంది. అందుకే లాంగ్ జర్నీలు అయినా.. సాధారణ ప్రయాణాలు అయినా చాలా మంది ట్రైన్ జర్నీకే ఓటేస్తారు.

ఇక రైలు ప్రయాణం ఎంత సంతోషంగా ఉంటుందో రైల్వేలో తెలుసుకోవాల్సిన విషయాలు కూడా అన్నే ఉంటాయి. రైలు లోపల ఉండే చైన్‌ నుంచి రైలు బోగీలపై రాసి ఉన్న అక్షరాల వరకు వాటిలో ఎంతో అర్థం దాగి ఉంటుంది. ఇండియన్ రైల్వేస్‌ను దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వెన్ను దన్ను అని చెప్పొచ్చు. నిత్యం లక్షల మంది రైల్వే ప్రయాణం చేస్తుంటారు. రైలు ప్రయాణం చేసేటప్పుడు కొన్ని విషయాలను పెద్దగా గుర్తించము.

రైల్వే ట్రాక్‌లపై, క్రాసింగ్‌ల వద్ద కొన్ని బోర్డులను ఏర్పాటు చేస్తుంది భారతీయ రైల్వే.. అలా ట్రైన్ ట్రాక్స్ పక్కన ఏర్పాటు చేసిన సిగ్నల్స్ ఆధారం గా లోకో పైలట్ ట్రైన్ ని ఆపరేట్ చేస్తారు. ఇప్పుడు రైల్వే ట్రాక్ పక్కన కనిపించే ‘H’ గుర్తు గురించి తెలుసుకుందాం..

ఈ గుర్తు ప్రత్యేకంగా లోకో-పైలట్‌లకు మాత్రమే. దీన్ని హాల్ట్‌ని సూచించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. ఇది సాధారణంగా లోకల్ ప్యాసింజర్ రైళ్ల ఆపరేషన్ ప్రక్రియలో ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తుంటారు. ప్యాసింజర్ రైలును గమ్యస్థానం వైపు తీసుకెళ్తున్న లోకో-పైలట్‌లు ‘H’ గుర్తును చూసి కాస్త దూరంలో ట్రైన్ ఆగే స్టేషన్ వస్తుందని అర్థం చేసుకుంటారు.

లోకో పైలట్లు ఈ గుర్తును చూసిన తర్వాత రైలు వేగాన్ని నెమ్మదిగా తగ్గిస్తారు. హాల్ట్ అంటే ఆగిపోవడం. ఈ హాల్ట్ స్టేషన్లు ఏదైనా గ్రామం, పట్టణంలోని స్టేషన్లలో సిద్ధం చేస్తారు. ఈ హాల్ట్ స్టేషన్లలో అన్ని రైళ్లు ఆగవు. ఎంపిక చేసిన కొన్ని రైళ్లు మాత్రమే ఈ స్టేషన్లలో కొంత ఆలస్యంగా ఆగుతాయి. అత్యవసర పరిస్థితుల్లో ఎక్స్‌ప్రెస్ రైళ్లు ఈ హాల్ట్ స్టేషన్లలో ఆగేందుకు అనుమతినిస్తారు.

Also read: ట్రైన్ “ట్రాక్” మారబోతుంది అని డ్రైవర్‌కి ఎలా తెలుస్తుంది.? అదే సమయానికి ఎలా స్లో చేస్తారు..?

గ్యాస్ సిలిండర్ ప్రతి ఇంట్లోనూ ఉంటుంది. ఇది మనకు నిత్యావసరాల్లో ముందుంటుంది. ఎందుకంటే వంట చేసుకోవడానికి ఎక్కువమంది గ్యాస్ పైనే ఆధారపడతాం కాబట్టి. మనం రెండు బండలు కొనుక్కుని ఒకటి స్పేర్ ఉంచుకుంటాం. ఒకటి అయిపోగానే మార్చుకుని.. రెండవ బండ బుక్ చేసుకుంటూ ఉంటాం. ఇది అందరు సహజం గా చేసే పనే.

అయితే.. చాలా మంది గ్యాస్ బండ ఎంత బరువు ఉందో చెప్పడానికి చిన్న పరికరాలు వాడతారు. అది అందరి ఇళ్లలోనూ ఉండకపోవచ్చు. కొందరు గ్యాస్ ఎంత ఉందో తెలుసుకోవడం కోసం బండను షేక్ చేసి చూడడం, లేదా పైకి ఎత్తి చూడడం వంటి పనులు చేస్తూ ఉంటారు. ఇది అన్ని సమయాల్లోనూ శ్రేయస్కరం కాదు. ఈ చిన్న ట్రిక్ తో మీ బండ లో గ్యాస్ ఎంత వరకు ఉందో తెలుసుకోవచ్చు.

ఒక బౌల్ లో వాటర్ తీసుకోండి. ఒక క్లాత్ ను తీసుకుని దానిని వాటర్ లో ముంచి.. పూర్తి గా తడిసిన తరువాత బయటకు తీయండి. దానిని పిండి.. ఆ తడి గా ఉన్న గుడ్డతో బండను తుడవండి. గదిలో ఫ్యాన్ ను ఆపేసి ఈ బండను తుడవండి. ఒక నాలుగైదు నిమిషాల పాటు దానిని గమనిస్తే.. గ్యాస్ లేని భాగం లో తొందరగా ఆరిపోతుంది. గ్యాస్ ఉన్న కింద భాగం మాత్రం ఎక్కువ సేపు తడిగా ఉంటుంది.

ఈ తడిగా ఉన్న ప్లేస్ ఎక్కడివరకు ఉందో.. అక్కడవరకు మీ బండలో గ్యాస్ ఉందని అర్ధం. ఈ ట్రిక్ ఇంకా వివరంగా అర్ధం అవ్వాలంటే కింద ఈ వీడియో ను చూడండి. ఈ వీడియో చూసాక.. మీకు ఇంతేనా అనిపిస్తుంది కదా.. బండ ని పైకి లేపడం, వెయిట్ చూడడానికి ఆన్ లైన్ లో దొరికే రకరకాల మెజరింగ్ పరికరాలను ఉపయోగించడం అంత సేఫ్ కూడా కాదు.. చాలా సింపుల్ గా.. ఒక క్లాత్, వాటర్ తో ఈ ఎక్స్పరిమెంట్ ట్రై చేయచ్చు. మీరు కూడా ట్రై చేసి చూడండి. మీ ఇంట్లో ఉండే బండలో ఎంత వరకు గ్యాస్ ఉందో చెక్ చేసుకుని అవసరమైనపుడు కొత్త బండ బుక్ చేసుకోవచ్చు.

watch video :

మీరు ఎప్పుడైనా ట్రైన్ ని చూసినప్పుడు ఒక విషయం గమనించారా? అది ఏంటంటే. ట్రైన్ పట్టాల మీద వెళ్తున్నప్పుడు పైన ఉన్న ఓహెచ్ఈ వైర్లు, అంటే ఓవర్ హెడ్ ఎక్విప్మెంట్ వైర్లు ట్రైన్ కి తగులుతాయి. అలా తగలడం వల్ల వైర్లు ఏమైనా తెగిపోతాయా? లేదా విరుగుతాయా? మనలో చాలా మందికి ఈ ప్రశ్న వచ్చే ఉంటుంది. దీని జవాబు ఏంటో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.

మనం ఏదైనా కట్ చేయాలి అనుకుంటే, ఒకే సారి కి అయితే కట్ అవ్వవు. కొంచెం సేపు అలాగే కట్ చేసిన తర్వాత వస్తువు కట్ అవుతుంది. అంటే,  ఫిజిక్స్ ప్రకారం ఏదైనా ఒక వస్తువు ని కట్ చేయాలి అంటే దానిపై కాన్స్టాంట్ గా ఫోర్స్ అప్లై చేయాలి. కానీ ఇక్కడ ట్రైన్ కి వైర్లు తగిలినప్పుడు ట్రైన్ ఎటువంటి ఫోర్స్ అప్లై చెయ్యదు.

లోకోమోటివ్ ఎంత ఫాస్ట్ గా వెళ్తున్నా కూడా ఫోర్స్ అనేది అప్లై అవ్వదు.  ట్రైన్ పైన వైర్ కి తగిలే భాగాన్ని పాంటోగ్రాఫ్ అంటారు. పాంటోగ్రాఫ్ ద్వారా ఎలక్ట్రిసిటీ ఓఎచ్ఈ నుండి లోకోమోటివ్ ట్రాన్స్ఫార్మర్ కి వెళ్తుంది. పాంటోగ్రాఫ్ లో ఓ ఎచ్ ఈ కి తగిలే భాగాన్ని షూ లేదా ప్యాన్ అని అంటారు.

ప్రతి షూ కి ఒక పల్చటి లేయర్ లో గ్రాఫైట్ ఫిక్స్ చేస్తారు. గ్రాఫైట్ చాలా మంచి సాలిడ్ లూబ్రికెంట్. గ్రాఫైట్ కి మెల్టింగ్ పాయింట్ హై లో ఉంటుంది కాబట్టి, ఎక్కువగా వేడి అయ్యే సర్ఫేస్ మీద గ్రాఫైట్ ని వాడతారు. అలాగే గ్రాఫైట్ ఎలక్ట్రిసిటీ కి గుడ్ కండక్టర్. పాంటోగ్రాఫ్ షూ మీద ఉన్న గ్రాఫైట్ పల్చగా అయిపోయిన ప్రతిసారి గ్రాఫైట్ లేయర్ ని మారుస్తారు.

పాంటోగ్రాఫ్, ఓహెచ్ఈ కి తగిలినప్పుడు ఫ్రిక్షన్ ఇంకా హీట్ తగ్గించే లూబ్రికెంట్ గా గ్రాఫైట్ పనిచేస్తుంది. పాంటోగ్రాఫ్, వైర్ కి ఒకే చోట తగలకుండా ఉండడానికి ఓహెచ్ఈ వైర్లను ఎప్పుడూ ఒకటే డైరెక్షన్ లో కాకుండా డైరెక్షన్స్ మార్చి ఏర్పాటు చేస్తారు.కానీ ఒక సమయంలో కాకపోయినా కొంతకాలానికి అయినా సరే ఓహెచ్ఈ వైర్లు కొంచెం గీసుకుపోవడం లాంటివి అవుతాయి. ఒకవేళ వైర్ 4 ఎం.ఎం వరకు డామేజ్ అయితే అప్పుడు వైర్లని మారుస్తారు.

రైలు ప్రయాణాలు మనకి కొత్తేమి కాదు. ఎంతో హుషారు గా కిటికీ పక్కన కూర్చుని రైల్లో వెళ్ళడానికి మనందరం ఇష్టపడతాం. అదే సమయం లో రైలు పట్టాలకు పక్కాగా ఓ అల్యూమినియం బాక్స్ ఉంటుంది. దీనిని ఎప్పుడైనా గమనించారా..? ఈ బాక్స్ లు ఏమిటి..? వాటిని ఎందుకు ఉపయోగిస్తారు అన్న విషయాలు మనం ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.

మనం రోబో సినిమా చూసాం కదా. అందులో రోబోట్ ట్రైన్ లో ఫైట్ చేస్తున్న సమయం లో ఛార్జ్ అయిపోతుంది. అదే టైం లో రైలు పట్టాల పక్కన పడిపోయిన రోబో అల్యూమినియం బాక్స్ లో నుంచి ఓ వైర్ ను తీసుకుని ఛార్జింగ్ పెట్టుకున్నట్లు చూపిస్తారు. సినిమా కోసం ఈ బాక్స్ ని అలా వాడినప్పటికీ.. అసలు ఈ బాక్స్ లను వేరే అవసరం కోసం పెట్టారు. ఈ అల్యూమినియం బాక్స్ లను ఆక్సిల్ కౌంటర్లు అంటారు. ఇందులో కమ్యూనికేషన్ కేబుల్స్ ఉంటాయి. ఇవి వచ్చి పోయే రైళ్ల సమాచారాన్ని రైల్వే డిపార్ట్మెంట్ కు అందిస్తాయి. రైలు పట్టాలకు పక్కాగా.. ప్రతి ఐదు, ఆరు కిలోమీటర్లకు ఒక చోట ఈ బాక్స్ లను ఏర్పాటు చేస్తారు. వీటిని లొకేషన్ బాక్స్ లు అని కూడా పిలుస్తారు.

ఈ బాక్స్ లు వచ్చి పోయే రైళ్ల సమాచారాన్ని గుర్తించగలుగుతాయి. ఇవి ఎలా పని చేస్తాయో ఓ సారి చూద్దాం. ఈ అల్యూమినియం బాక్స్ లను తెరిచి చూస్తే, అందులో ఒక డివైస్ ఉంటుంది. ఈ డివైస్ కు రైలు పట్టాల మధ్య ఉండే మరో డివైస్ తో వై-ఫై కనెక్షన్ ను కలిగి ఉంటుంది. రైలు పట్టాల మధ్య ఉండే డివైస్ పట్టాల మీదనుంచి రైళ్లు వెళ్ళినపుడు ఆ రైలు కు ఎన్ని బోగీలు ఉన్నాయో గుర్తిస్తుంది. సాధారణం గా రైలు చక్రాలకు మధ్య ఆక్సిల్స్ ఉంటాయి. ఇలా ఒక్కొక్క బోగీకి నాలుగు ఆక్సిల్స్ ఉంటాయి. ఈ లెక్కన ఒక రైలు కు పది బోగీలు ఉన్నాయనుకుంటే.. ఆ రైలు కు నలభై ఆక్సిల్స్ ఉన్నాయని అర్ధం.

రైలు పట్టాలకు అమర్చబడిన డివైస్ లు ఈ ఆక్సిల్స్ ను కౌంట్ చేసి, ఆ సమాచారాన్ని లొకేషన్ బాక్స్ కు పంపిస్తుంది. ఈ ఆక్సిల్స్ ను బట్టి ఎన్ని బోగీల రైలు పట్టాల మీద నుంచి వెళ్ళింది అనే సమాచారాన్ని ఈ అల్యూమినియం బాక్స్ సేకరిస్తుంది. ఈ సమాచారాన్ని.. మరో ఐదు, ఆరు కిలోమీటర్ల దూరం లో ఉన్న అల్యూమినియం బాక్స్ కి పంపిస్తుంది.

ఆ అల్యూమినియం బాక్స్ కూడా ఇదే విధం గా ఎన్ని బోగీలు వెళ్ళాయో సమాచారం సేకరిస్తుంది. ఒకవేళ రావాల్సిన బోగీల కంటే తక్కువ బోగీలు వస్తే.. వెంటనే ఈ సమాచారం రైల్వే అధికారులకు వెళ్ళిపోతుంది. వెంటనే వారు, ఏ రైలు కు బోగి మిస్ అయిందో గుర్తించి ఆ రైలుని తరువాత స్టేషన్ లో ఆపివేస్తారు. క్షేత్ర పర్యటన చేసి సమస్య ఎక్కడ ఉందొ తెలుసుకుని పరిష్కరిస్తారు.

అన్ని రైళ్లను భద్రం గా నడపడం కోసమే.. ఈ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసారు. ఈ లొకేషన్ బాక్స్ ల వ్యవస్థ రైలు ప్రమాదాలను గుర్తించడం లో రైల్వే అధికారులకు ఎంతగానో సాయం చేస్తుంది.